به گزارش قدس آنلاین، تاکنون مخالفت‌های زیادی با فعالیت و سلطه پیام‌رسان‌های خارجی مثل تلگرام، واتساپ، توییتر و غیره در ایران شده است. با این‌حال آنچه صرف‌نظر از هرگونه تصمیمی در خصوص آن‌ها باید موردتوجه قرار گیرد پاسخ به این پرسش اساسی است که آیا پیام‌رسان‌های داخلی به لحاظ فنی قابلیت رقابت با پلتفرم‌های خارجی و پاسخ به مخاطبان خود را دارند؟

چیزی کم ندارند

معاون فناوری شرکت مخابرات ایران در پاسخ به قدس می‌گوید: پیام‌رسان‌های داخلی به لحاظ فنی نسبت به پیام‌رسان‌های خارجی چیزی کم ندارند یعنی ظرفیت و توان پاسخگویی دارند و می‌توانند متناسب با باری که به آن‌ها وارد می‌شود، ظرفیت لازم را ایجاد کنند. حتی بعضی پیام‌رسان‌های ایرانی به لحاظ فنی از واتساپ هم جلوتر هستند اما از تلگرام فاصله زیادی دارند.

سید میثم سید صالحی ادامه می‌دهد: هرچه بیشتر از یک پیام‌رسان استفاده شود آن پیام‌رسان سریع‌تر و بهتر رشد می‌کند و به بلوغ می‌رسد، در نتیجه با کیفیت بیشتری به کاربرانش خدمات می‌دهد. پیام‌رسان‌های داخلی این فرصت را پیدا کردند که در دوره‌های مختلف و با حجمی از کاربری، وضعیتشان را هماهنگ کنند به‌طوری که اکنون حجم کاربرانی که از آن‌ها استفاده می‌کنند در حد قابل قبول است که این موضوع می‌تواند به پیام‌رسان‌های ایرانی در ماه‌های آینده کمک کند.

سید صالحی که پیشتر مدیریت پیام‌رسان سروش پلاس را به عهده داشت، نبود سرمایه‌گذاری کافی در زیرساخت‌ها را مهم‌ترین چالش پیام‌رسان‌های داخلی می‌داند و می‌گوید: در رخدادهای اجتماعی خاص مراجعه به پیام‌رسان‌های داخلی بیشتر و بعد هم کم می‌شود بنابراین اگر یک پیام‌رسان بخواهد در چنین شرایطی دچار اختلال و افت کیفیت نشود باید از قبل حداکثر استفاده از زیرساخت‌هایش را فراهم کند یعنی متناسب با چنین شرایطی سرور و تجهیزات زیرساختی را مهیا کند.

البته چنین کاری اکنون برای هر یک از پیام‌رسان‌های داخلی ریسک بزرگی محسوب می‌شود چون اطمینانی به سرمایه‌گذاری در این حوزه نیست در نتیجه پیام‌رسان‌های داخلی نمی‌توانند روی بسترهای زیرساختی‌شان سرمایه‌گذاری کنند و به همین دلیل دچار آسیب می‌شوند.

وی در خصوص چگونگی حمایت از پیام‌رسان‌های داخلی هم می‌گوید: بیشترین حمایتی که دولت می‌تواند داشته باشد این است که برای یک بازه زمانی مشخص ۶ ماهه تا یک ساله به پیام‌رسان‌های داخلی فرصت بدهد با ایجاد شرایطی بتوانند حجم قابل قبولی از جامعه را جذب کنند و به کاربران خود به‌طور مطلوب سرویس دهند و پس از مدت تعیین‌شده نیز امکان فعالیت دوباره پیام‌رسان‌های خارجی را فراهم کند تا این‌گونه بین آن‌ها رقابت شکل گیرد.

از سوی دیگر، دولت باید یک بازار آزاد و رقابتی بین پیام‌رسان‌ها ایجاد کند چون چنین بازاری به پیام‌رسان‌ها امکان می‌دهد سرمایه‌گذار برای خود جذب کنند، توسعه سرویس بدهند و غیره.

دولت فقط از یک تا دو پیام‌رسان حمایت کند

اما محمد رسول کاظمی، بنیان‌گذار پیام‌رسان آی‌گپ نگاه دیگری به موضوع دارد و به قدس می‌گوید: ظرفیت‌ها بر اساس توانایی و تجربه بدست می‌آیند. ما هیچ وقت نمی‌توانیم بگوییم ظرفیت پیام‌رسان‌های داخلی مثل تلگرام یا واتساپ است چون این دو همین الان بیش از ۵.۱ میلیارد کاربر دارند. پس به لحاظ فنی نمی‌توانیم آن‌ها را با پیام‌رسان‌های داخلی مقایسه کنیم زیرا آن‌ها به صورت تجربی به این تعداد کاربر رسیده‌اند.

وی افزود: سه چهار سال پیش به‌دنبال فیلتر شدن تلگرام، وقتی تعداد کاربران پیام‌رسان‌های داخلی به حدود یک میلیون نفر رسید، مشکل اختلال در ارائه خدمات از سوی پیام‌رسان‌های ما پیش آمد. البته شاید الان هر کدام از پیام‌رسان‌های داخلی برای پاسخگویی به یک میلیون کاربر مشکل نداشته باشند، اما اگر در یک شرایط خاص تعداد کاربران هر یک از آن‌ها به ۱۰ تا ۲۰ میلیون نفر برسد قطعاً به مشکل برمی‌خورند و نمی‌توانند پاسخگوی نیازهای کاربران خود باشند.

در حال حاضر بیشتر مشکل پیام‌رسان‌های داخلی مربوط به زیرساخت و منابع سخت‌افزاری می‌شود، چون سرمایه‌گذاری در این بخش‌ها به‌صرفه و اقتصادی نیست و شرکت‌های داخلی چنین کاری نمی‌کنند. در واقع شرکت‌ها بر اساس یوزر و بیزینس پلن- نقشه راهشان برای کسب‌وکار - پیش می‌روند. به همین دلیل پیام‌رسان‌های داخلی نمی‌توانند در صورت افزایش زیاد و ناگهانی کاربران پاسخگوی آن‌ها باشند.

وی با اشاره به اینکه نهایت پشتیبانی که دولت و دیگر نهادها از پیام‌رسان‌های داخلی در دهه گذشته داشته‌اند پرداخت وام و یا فراهم کردن ۱۰ سرور بوده، می‌گوید: اما با ۱۰ یا ۱۰۰ سرور نمی توان به ۲۰میلیون کاربر ایرانی پاسخ داد.

کاظمی در پاسخ به اینکه برای به‌صرفه شدن سرمایه‌گذاری در حوزه یاد شده چه باید کرد، می‌گوید: باید نقشه راه کسب‌وکار داشته باشند یعنی بگویند ما این خدمات را می‌دهیم و در کنارش پول درمی‌آوریم چون اگر پیام‌رسان سرمایه‌گذاری کند اما نتواند درآمدزایی داشته باشد آن‌وقت به یک معضل برای جامعه تبدیل خواهد شد.

وی در همین زمینه می‌افزاید: پیام‌رسان‌ها اگر به فکر درآمدزایی نباشند تا آخر باید از هزینه‌های دولتی استفاده کنند و در نتیجه دولتی می‌شوند. اتفاقی که همین الان در کشور شاهد آن هستیم به‌طوری که هیچ کدام از پیام‌رسان‌های موجود در کشور خصوصی نیستند و پشت هر کدام از آن‌ها یک نهاد حاکمیتی یا دستگاه دولتی است چون بخش خصوصی حتی همان ۱۰ تا ۱۰۰ سرور را هم نمی‌تواند خریداری کند.

خبرنگار: محمود مصدق